Trong cuộc đời, có những mối tình thoáng đến thoáng đi, có mối tình chậm rãi lâu bền, có mối tình đớn đau, có mối tình viên mãn. Và có cả mối tình giống như của vị cao tăng chùa Shiga.

1. "Mối tình của vị cao tăng chùa Shiga" là một truyện ngắn đầy ám ảnh nằm trong tập truyện "Chết giữa mùa hè" được xuất bản năm 1966 của Mishima Yukio. Được thai nghén từ trước đó hơn mười năm vào thời kỳ mà các giá trị truyền thống bị lung lay bởi sự sụp đổ của thần quốc Nhật Bản, "Mối tình của vị cao tăng chùa Shiga" phản ánh một quá trình giằng xé kéo dài trong tư tưởng của không chỉ nhân vật chính mà còn của cả tác giả.

Chuyện kể về một vị cao tăng sắp chạm đến giới hạn cuối cùng của nghiệp tu hành. Áng chừng không còn gì có thể ngăn vị cao tăng tràn đầy quyết tâm ấy gia nhập Tịnh Độ. Nhưng cũng giống như việc Bayern Munich từng đánh mất tất cả chỉ trong 3 phút bù giờ trước Man United ở mùa giải 1998/99, vị cao tăng chùa Shiga cuối cùng lại gục ngã đúng vào thời điểm định mệnh đã vươn tay định vén tấm rèm.

Trong một khoảnh khắc liếc mắt nhìn về phía nàng thứ phi của nhà vua vừa đến Shiga để thưởng thức tiết xuân, vị cao tăng đột nhiên cảm thấy trái tim nhảy phắt sang bên phải, không còn nghe theo chỉ đạo của bán cầu não trái. Lý trí vững vàng đã bị quật đổ bởi nhịp đập loạn xạ trong lồng ngực. Chẳng còn nhớ chi tới Tịnh Độ nữa, vị cao tăng mê mệt lao vào một cuộc chiến nghiệt ngã và vô vọng.

2. "Mối tình của vị cao tăng chùa Shiga" không dễ hiểu với người đọc, nhưng nó có lẽ vẫn dễ đoán hơn bước tiến của ĐT Nhật Bản tại World Cup 2018.  Dù là một kẻ hành hương quen mặt tại các ngày lễ lớn của giáo phái túc cầu (đây là lần thứ 6 liên tiếp dự World Cup), Nhật Bản vẫn còn cách rất xa Tịnh Độ/Cúp Vàng.

Nhật Bản (trái) còn xa mới có thể vô địch World Cup

Nhìn người láng giềng Hàn Quốc thua tơi tả ở bảng F, những NHM đồng hương của Mishima Yukio càng thêm lo lắng cho Nhật Bản ở một bảng đấu có cả "Đại bàng" (Ba Lan), "Trùm ma túy" (Colombia), chưa kể một "Gã gan lỳ" (Senegal).

Nhưng không như vị cao tăng chùa Shiga, Nhật Bản không mong thành chính quả và cũng chẳng thèm khát nàng thứ phi nào. Họ đến World Cup chỉ với mục tiêu thử thách bản thân, từ tinh thần cho đến thể xác. Sau khi vượt qua đối thủ nặng ký Colombia ở trận ra quân, Nhật Bản đã chứng tỏ rõ nét quan điểm vô vi của mình khi đối đầu với Senegal.

Vô vi không phải là không làm gì như có người lầm tưởng. Vô vi là làm những gì cần làm, nhưng không được quá nhiệt tình và mù quáng, mà làm một cách nhẹ nhàng, thoải mái, không cáu giận. Senegal hai lần dẫn trước, Nhật Bản vẫn có đủ sự điềm tĩnh để hai lần gỡ hòa. Kể cả khi Makoto Hasebe bị đánh tóe máu, các học trò của HLV Akira Nishino cũng không vây lấy trọng tài hay trả đũa "kẻ thủ ác".

Dù bị chơi ác, cầu thủ Nhật Bản vẫn không nổi khùng

3. Màn đêm lạnh lẽo rơi xuống. Thêm có ánh trăng rọi vào, bóng dáng gày guộc của vị cao tăng đang chầu chực trước cửa phòng ngủ của nàng thứ phi càng hiện ra giống với một bộ hài cốt. Vài ngày sau cái đêm dài nhất mà cũng là ngắn nhất trong cuộc đời, vị cao tăng thanh thản viên tịch trong thảo am của mình.

Vị cao tăng cuối cùng cũng giác ngộ được sự thật. Yêu thương đến cỡ nào cũng bằng không. Tu hành bao nhiêu cũng chỉ là hư ảo. Và làm gì có Tịnh Độ để đuổi tìm. Quyết tâm thành chính quả rốt cuộc cũng chỉ là một thứ dục mà thôi. Hạnh phúc là hành trình, chứ không phải là đích đến.

Chân lý ấy, ĐT Nhật Bản xem ra đã lĩnh hội từ lâu. Và có thể chính vì vô vi, người Nhật đang hứa hẹn sẽ... vô rất sâu tại World Cup 2018.